Email Bản in

Hiểu đúng - Làm đúng - Dùng đúng

 

 
Những năm gần đây người ta nhắc đến thực phẩm chức năng (TPCN) khá nhiều. Tốt có, xấu có. Chính vì thế dư luận rất hoang mang về thực chất của thực phẩm chức năng... Để bạn đọc hiểu đúng và sử dụng đúng thực phẩm chức năng, tránh những suy nghĩ sai lầm về thực phẩm chức năng, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với PGS.TS.Trần Đáng, Chủ tịch Hiệp hội Thực phẩm chức năng Việt Nam.
 
Phóng viên: Những năm gần đây, thực phẩm chức năng được nhiều người nhắc đến. Vậy, thực phẩm chức năng bắt đầu vào Việt Nam từ khi nào và thực tế của thị trường TPCN ở Việt Nam như thế nào, thưa ông?
 
PGS.TS.Trần Đáng: Thực phẩm chức năng (TPCN) được nhập khẩu bắt đầu vào Việt Nam từ năm 2000. Lúc đầu chỉ có 13 sản phẩm, đến nay đã có hơn 1000 công ty, tổ chức, cá nhân sản xuất kinh doanh với trên 1700 sản phẩm. TPCN sản xuất trong nước cũng ngày gia tăng và chiếm ưu thế. Năm, 2005-2006, TPCN sản xuất trong nước chiếm 33%, đến năm 2008 đã tăng lên 66%. Có thể nói thị trường TPCN ở Việt Nam cũng rất phát triển, đang là thị trường năng động và tăng trưởng nhanh nhất.
 
Thưa ông, nhiều người cho rằng thực phẩm chức năng là thức ăn của thế kỷ 21. Ý kiến ông thế nào?
 
Gọi như thế chưa hoàn toàn đúng, mà nên nói rằng: TPCN là chiến lược dự phòng của thế kỷ 21. Nói như thế vì những tác dụng đối với sức khỏe của TPCN. Các tác dụng đã được khẳng định của TPCN bao gồm: 1) Tác dụng chống lão hóa, kéo dài tuổi thọ; 2) Tác dụng tạo sức khỏe sung mãn; 3) Tác dụng tăng sức đề kháng, giảm nguy cơ bệnh tật; 4) Tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh tật; 5) Tác dụng làm đẹp cho con người; 6) Tác dụng hỗ trợ phát triển kinh tế, xã hội và xóa đói giảm nghèo.
 
Sự thực về khả năng "chữa bệnh" của thực phẩm chức năng đến đâu thưa ông?
 
Đối với bệnh tật, TPCN có tác dụng hỗ trợ điều trị. Ta biết rằng: bệnh là tổn thương cấu trúc và chức năng, rối loạn cân bằng nội môi và giảm khả năng thích nghi với ngoại cảnh của tế bào, tổ chức và cơ thể. TPCN giúp cho việc đảm bảo tính lành lặn về cấu trúc và chức năng, giữ được cân bằng nội môi và khả năng thích nghi với sự thay đổi của tế bào, tổ chức và cơ thể thông qua bổ sung các vitamin, khoáng chất và hoạt chất sinh học. Và như thế, TPCN hỗ trợ làm khỏi bệnh.
 
Khi nhắc đến thực phẩm chức năng người ta luôn e ngại về công dụng và giá thành. Nguyên nhân của tình trạng này là gì, thưa ông?
 
Nguyên nhân của tình trạng trên là thiếu hiểu biết về TPCN và thiếu hiểu biết về luật pháp.
 
TPCN có những tác dụng rất ưu việt mà các nhà khoa học thế giới đã khẳng định. Tuy nhiên, khi chấp nhận cho lưu hành, cơ quan quản lý phải đủ năng lực để xác nhận sản phẩm TPCN có được tác dụng như công bố hay không. Một sản phẩm TPCN phải đảm bảo tính chất lượng, tính an toàn và tính hiệu quả. Về giá bán TPCN còn cao là do: thuế nhập khẩu còn quá cao (30%). Nếu thuế nhập khẩu giảm xuống như thuốc thì chắc chắn giá bán sẽ giảm. Đồng thời việc sản xuất TPCN đòi hỏi phải có công nghệ, máy móc, quy trình sản xuất như thuốc, do đó đòi hỏi chi phí cho nó cũng còn cao. Nếu kết hợp được 3 yếu tố: giảm giá nhập khẩu (kể cả nguyên liệu), cải tiến công nghệ và giảm bớt giá của doanh nghiệp, bớt đi lợi nhuận thì giá bán các sản phẩm sẽ thấp đi và nhiều người tiêu dùng có cơ hội được sử dụng TPCN.
 
Nên chăng để tránh mọi nguy cơ lừa đảo và sử dụng thực phẩm chức năng giá rẻ, người tiêu dùng chỉ cần tập trung tăng chất lượng bữa ăn. Ý kiến ông thế nào?
 
Nói như vậy là sai lầm. Vì với đặc điểm bữa ăn hiện nay, tự nó đem đến sự thiếu hụt các vi chất, các vitamin, các khoáng chất, các hoạt chất sinh học, dẫn tới tổn thương rối loạn các cơ quan, tổ chức và gây nên các bệnh mạn tính không lây gia tăng như: tim mạch, tiểu đường, huyết áp, xương khớp, thần kinh, nội tiết...
 
Việc phân phối thực phẩm chức năng thường thông qua cách bán hàng đa cấp-một phương pháp kinh doanh nhiều người cho là lừa đảo? Tại sao vậy?
 
Ý kiến bán hàng đa cấp là lừa đảo là hết sức sai lầm và thiếu hiểu biết. Bán hàng đa cấp là loại hình thương mại được luật pháp cho phép vì tính ưu việt của nó và hiệu quả của nó: tư vấn trực tiếp cho người tiêu dùng. Tuy nhiên cũng có một số người (không quá 10%) tuyên truyền thái quá, làm cho cả ngành TPCN bị ảnh hưởng. Thực tế ngành nào cũng có một tỷ lệ số người phản bác, vi phạm, chứ không cứ gì ngành bán hàng đa cấp, cần có một biện pháp thanh tra và xử lý kịp thời.
 
Trên thế giới đang có trên 6000 công ty lớn và hàng trăm ngàn công ty nhỏ với trên 200 triệu người tham gia ở trên 125 quốc gia đang kinh doanh theo hình thức đa cấp. Ở nước ta có hơn 40 công ty với hơn 700.000 người tham gia bán hàng đa cấp, đem lại doanh thu 2000 tỷ đồng và nộp thuế Nhà nước hơn 6000 tỷ đồng. Ở nước ta chính phủ đã cho thành lập Hiệp hội bán hàng đa cấp. Chính cựu tổng thống Mỹ Bill Clinton đã phát biểu: "bán hàng đa cấp là có hiệu quả và chính đáng và tôi phải cảm ơn các nhà bán hàng đa cấp vì đã đem lại sự tăng trưởng 20-30% cho nền kinh tế Mỹ và thế giới".
 
Thực tế, giá thành của thực phẩm chức năng quá cao với đa số người tiêu dùng. Phải chăng thực phẩm chức năng chỉ dành cho một số ít người?
 
Đúng là giá bán TPCN còn cao vì 3 lý do: thuế nhập khẩu còn cao, công nghệ sản xuất và vì lợi nhuận. Nếu giảm giá nhập khẩu, cải tiến công nghệ và giảm lợi nhuận thì giá bán sẽ giảm, nhiều người được sử dụng, được hưởng giá trị của TPCN trong chăm sóc và bảo vệ sức khỏe.
 
Trước bức tranh thực tế của thực phẩm chức năng ở nước ta Hiệp hội thực phẩm chức năng Việt Nam có đóng góp gì giúp cho người tiêu dùng có thể an tâm sử dụng thực phẩm chức năng?
 
Hiệp hội TPCN ra đời để tăng cường tuyên truyền giáo dục cho toàn xã hội "Hiểu đúng - làm đúng - dùng đúng" TPCN; hỗ trợ phát triển TPCN ở Việt Nam; làm trung tâm kết nối giữa quản lý - nghiên cứu - sản xuất kinh doanh và tiêu dùng TPCN; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân sản xuất kinh doanh, nghiên cứu và tiêu dùng TPCN.
 
Ông và gia đình ông, có ai đang dùng thực phẩm chức năng không?
 
Bản thân tôi đã sử dụng TPCN 10 năm nay nên mới có sức khỏe như hiện nay. Gia đình tôi từ vợ, con, mẹ vợ, anh em đều dùng TPCN. Chính mẹ vợ tôi, hai em tôi nhờ dùng TPCN mà bệnh đái tháo đường được kiểm soát.
 
Ông có lời khuyên gì cho người tiêu dùng?
 
Mỗi người tiêu dùng nên: 
 
-   Sử dụng TPCN cho chính mình hàng ngày, tùy theo tình hình sức khỏe, bệnh tật.
 
-   Sử dụng TPCN của các hãng có uy tín, chất lượng cao.
 
-   Chỉ sử dụng các sản phẩm đã được Cục ATVSTP cấp chứng nhận tiêu chuẩn sản phẩm.
 
-   Cần phấn đấu trở thành "người tiêu dùng thông thái" đối với thực phẩm nói chung và với TPCN nói riêng.
 
Xin trân trọng cảm ơn ông!
 
TPCN có những tác dụng rất ưu việt mà các nhà khoa học thế giới đã khẳng định. Tuy nhiên, khi chấp nhận cho lưu hành, cơ quan quản lý phải đủ năng lực để xác nhận  sản phẩm TPCN có được tác dụng như công bố hay không.
 
Thúy Hạnh
(Sức khỏe và đời sống - Số 76 tháng 4/2010).
Các tin khác

Cần phải có tất cả thông tin.

Người gởi
Người nhận