Email Bản in

Khoai mỡ - thực phẩm, vị thuốc quý

Khoai mỡ không chỉ là một món ăn dân dã mà còn được xem là vị thuốc quý có lợi cho con người bởi một số đặc điểm chính dưới đây.

Vài nét về khoai mỡ

Khoai mỡ (Yam) thuộc họ DIOS-COREAE với trên 200 loài. Tại Việt Nam, khoai mỡ còn có tên gọi khác là khoai sọ hay khoai tím. Nó có thể dùng quanh năm nhưng thời vụ chính là tháng 10 đến tháng 12. Thịt khoai mỡ có màu trắng đến trắng ngà, vàng, tím, củ có hình trụ dài, gồ ghề, vỏ dày. Có những củ dài tới 2,5 mét và nặng tới 70kg. Khoai mỡ được xem là một loại nông phẩm chủ đạo ở Tây Phi và New Guinea. Lần đầu  tiên được trồng ở Châu Phi và Châu Á vào khoảng năm 8000 trước Công nguyên, riêng ở Nigeria, khoai mỡ còn được xem là thực phẩm tín ngưỡng được dùng nhiều trong các dịp hội hè, lễ tết.

Tác dụng phòng và chữa bệnh của khoai mỡ

-   Ngăn ngừa bệnh tim mạch. Khoai mỡ là thực phẩm ngon miệng, dễ ăn và hợp với khẩu vị của nhiều người, giàu vitamin B6, đây là dưỡng chất rất cần giúp cơ thể bẻ gãy hợp chất có tên là Homocysteine - thủ phạm phá hủy thành mạch máu. Trong thực tế, những người mắc bệnh tim mạch cho dù hàm lượng Cholesterrol trong máu thấp nhưng vẫn có hàm lượng Homocystenie trong máu cao nên vẫn có rủi ro mắc bệnh tim và đột quỵ cao, song nếu được cung cấp đầy đủ vitamin B6 sẽ giảm đáng kể nguy cơ nói trên. Ngoài vitamin B6, khoai mỡ còn giàu kali, khoáng chất hữu ích trong việc điều tiết, duy trì huyết áp ổn định. Thực tế, những người ăn ít rau xanh, hoa quả; ăn nhiều muối (ăn mặn) thường dẫn đến hậu quả là thiếu Kali, làm tăng huyết áp. Điều này đã được khẳng định qua nghiên cứu ở 2 nhóm người tình nguyện, nhóm đầu ăn nhiều rau xanh, hoa, quả , trong đó có khoai mỡ, còn nhóm kia ăn nhiều thực phẩm ăn nhanh, nhiều mỡ, nhiều đường. Kết quả, nhóm đầu cơ thể được cung cấp nhiều Magiê, Kali và Canxi nên sau 8 tuần nhóm đã giảm huyết áp 5,5 điểm (tối đa) và 3,0 điểm (tối thiểu). Một trong những dưỡng chất khác quan trọng có trong khoai mỡ có tên là Dioscorin. Nó ức chế Angiotensin chuyển đổi thành  enzyne, làm tăng máu đến thận và làm giảm huyết áp cho cơ thể.

-   Giảm thiểu các hội chứng mãn kinh ở phụ nữ. Trong những năm gần đây trên thị trường xuất hiện nhiều sản phẩm có tác dụng tốt cho nhóm phụ nữ mãn kinh, các chế phẩm từ khoai mỡ có thể thay cho liệu pháp thay thế Hocmon. Rất đa dạng, như ăn trực tiếp khoai mỡ, các loại kem, dầu, sản phẩm dưỡng da... Lý do trong khoai mỡ có chứa nhiều hợp chất có tên là  Steroidal ponins, trong số này có Diosgenins, có các thành phần giống như progeste-rone, nên có tác dụng hạn chế nguy cơ mắc bệnh loãng xương và không để lại phản ứng phụ như trong liệu pháp thay thế Hocmon. Từ xa xưa người Trung Quốc đã sử dụng khoai mỡ như một loại dược thảo vì nó có tác dụng tốt cho các bộ phận chính của cơ thể, nhất là đối với thận và hệ thống sinh sản ở phụ nữ. Ví dụ như dùng củ, gốc khoai mỡ để giúp phụ nữ nuôi con sản xuất ra nhiều sữa, hoặc chữa các bệnh hay gặp ở nhóm phụ nữ mãn kinh.

-   Duy trì đường huyết và trọng lượng cơ thể. Khoai mỡ là thực phẩm giàu carbonhydrate phức, giàu chất xơ nên điều tiết quá trình nhả đường vào máu. Chất xơ không chỉ giúp hệ thống tiêu hóa làm việc tốt mà giúp người ta luôn cảm thấy "no" lên nên có tác dụng giảm cân. Ngoài ra khoai mỡ còn giàu Mangan, đây là khoáng chất vi lượng giúp cho việc chuyển hóa carbonhydrate và điều tiết quá trình sản xuất năng lượng cho cơ thể giúp người ta duy trì trọng lượng hợp lý.

-   Một số tác dụng khác. Khoai mỡ là thực phẩm lợi tiểu có tác dụng chống viêm nhiễm nên rất tốt cho những người mắc bệnh viêm nhiễm tuyến nước tiểu, rất tốt cho hệ thống sinh dục phụ nữ, ngoài chức năng trên người ta còn sử dụng kem sản xuất từ khoai mỡ để bôi trơn hệ thống sinh dục phụ nữ. Các loại khoai mỡ hoang dã có tác dụng giảm đau cơ bắp, đau bụng, đau hệ thần kinh. Khoai mỡ còn có thành phần chống viêm nhiễm tốt cho nhóm người mắc bệnh viêm khớp dạng thấp, tác dụng giảm sốt, tăng cường chức năng cho bàng quang, gan và tác dụng giảm mỡ máu. Canh khoai mỡ nấu khoai đồng hoặc cá, xương có tác dụng trị suy nhược, gân cốt, đau nhức cột sống.

Thành phần dưỡng chất chính của khoai mỡ. 1 bát khoảng 136gram khoai mỡ chứa: 157,76 Calo; Vitamin C: 10,40mg; Kali: 911,2mg; Mangan: 0,50mg; Chất xơ: 5,30g; Vitamin B6 (Pyridoxin): 0,31mg.

Chú ý dùng khoai mỡ

-    Khoai mỡ hoang dã nói chung an toàn, những người mắc chứng dễ nôn không nên ăn hoặc dùng quá liều.

-    Một số loại khoai mỡ như khoai Mehico có chứa hàm lượng Progesteron cao. Tránh dùng sản phẩm có ghi thành phần Progesteron tự nhiên bởi thực tế chẳng hề có thành phần này mà chủ yếu là Progesteron nhân tạo.

-   Khoai mỡ có thể phản ứng với Estradiol, một loại Hocmon thường dùng trong một số thuốc tránh thai hoặc các liệu pháp Hormon.

-   Phụ nữ khi đang nuôi con bằng sữa mẹ không nên dùng khoai mỡ hoang dã.


Khắc Nam (Cây thuốc quý - Số 156 - Tháng 5/2010).

Các tin khác

Cần phải có tất cả thông tin.

Người gởi
Người nhận