KỲ I: WHO CÔNG BỐ HƯỚNG DẪN MỚI VỀ ĐIỀU TRỊ VÀ MUA THUỐC SỐT RÉT
Vừa qua, tại Geneva - Thụy Sĩ, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã công bố hướng dẫn mới trong điều trị bệnh sốt rét và đây cũng là hướng dẫn đầu tiên về việc sử dụng thuốc sốt rét an toàn và hiệu quả. Những năm gần đây, một loại thuốc điều trị sốt rét mới được gọi là thuốc phối hợp gốc Artemisinin (ACTs) đã làm thay đổi cách điều trị sốt rét. Tuy nhiên, nếu không sử dụng một cách phù hợp, loại thuốc này có thể không phát huy được hiệu quả sử dụng.
Hướng dẫn tập trung vào xét nghiệm
Theo TS. Robert Newman, Giám đốc Chương trình sốt rét toàn cầu của WHO (Global Malaria Programme - GMP) thì hiện nay, thế giới đã có phương pháp chẩn đoán nhanh và điều trị sốt rét hiệu quả. Vì vậy, WHO đề nghị cần thực hiện xét nghiệm chẩn đoán trong tất cả các trường hợp nghi ngờ mắc sốt rét. Ồng cho biết, trong trường hợp không thể thực hiện xét nghiệm chẩn đoán sốt rét, thì việc điều trị cần phải dựa trên triệu chứng lâm sàng. Gần đây, sự ra đời của phương pháp xét nghiệm chẩn đoán nhanh (RDTs) có thể làm thay đổi chính sách phòng chống sốt rét. Các xét nghiệm này cho kết quả đáng tin cậy trong việc chẩn đoán sự tồn tại của kháng nguyên KSTSR trong máu và có thể được thực hiện tại các cấp y tế từ cơ sở đến Trung ương, hoặc ngay trong cộng đồng cũng có thể thực hiện được.
Xét nghiệm chẩn đoán thông thường
Sự chuyển hướng trong cách chuẩn đoán sốt rét bằng test chẩn đoán nhanh (RDTs) là một bước tiến trong công tác PCSR bởi vì nó cho phép tập trung sử dụng thuốc ACTs cho những người thật sự mắc bệnh. Mục đích của việc này là nhằm giảm sự bùng phát và lan rộng của tình trạng kháng thuốc trong cộng đồng và giúp loại ra những bệnh nhân có triệu chứng sốt nhưng không mang mầm bệnh sốt rét, từ đó chuyển đổi cách chẩn đoán và điều trị thích hợp. Mặt khác, kiểm soát sốt rét tốt đồng thời cũng sẽ có tác động đến việc kiểm soát các bệnh khác ở trẻ em, nhờ đó tăng khả năng sống của trẻ. WHO hiện đang hỗ trợ những quốc gia có sốt rét lưu hành cải thiện chất lượng dịch vụ chẩn đoán sốt rét bằng kính hiểm vi và RTDs, đồng thời khuyến khích các nhà sản xuất RTDs tiếp tục cải thiện độ chính xác và chất lượng của chúng. Theo ước tính từ WHO, có khoảng 80 quốc gia hiện đang sử dụng thuốc ACTs tại tuyến y tế cơ sở để phục vụ cho công tác điều trị sốt rét P. falciparum. Trong hướng dẫn mới đây, WHO cũng nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc điều trị theo thuốc ACTs đối với thể ác tính của bệnh. Đồng thời, WHO đã đem ACTs thế hệ thứ 5 - là sự kết hợp giữa [Dihydroartemisinin và piper-aquine] vào danh sách thuốc điều trị sốt rét.
Ngăn chặn hiện tượng kháng thuốc
WHO khuyến cáo các thuốc gốc artemisinin đơn trị liệu đường uống cần được loại ra khỏi thị trường vì chúng có thể đẩy nhanh sự phát triển kháng của KSTSR. Các quốc gia này cần đảm bảo các bệnh nhân được chẩn đoán thích hợp và uống thuốc ACTs đủ liều nhằm ngăn chặn tình trạng kháng thuốc.
Kiểm soát chất lượng mua bán thuốc sốt rét
Tiến sĩ Andrea Bosman, điều phối viên của Đơn vị chẩn đoán và điều trị của Chương trình GMP cho biết, thị trường thuốc tại các quốc gia lưu hành dịch sốt rét vẫn còn chưa được quản lý chặt chẽ và các nhà chức trách cần được hỗ trợ để có thể lượng giá được chất lượng thuốc sốt rét trước khi nhập khẩu. Các kênh phân phối thuốc thường nhỏ lẻ, vì vậy chất lượng thuốc trên thị trường vẫn chưa đồng đều. Thuốc kém chất lượng ảnh hưởng đến sức khỏe và gây nguy hiểm cho bệnh nhân, làm giảm uy tín của các dịch vụ y tế và quan trọng nhất là: Thông qua việc tạo ra ngưỡng điều trị thấp đối với thuốc sốt rét, sẽ làm đẩy nhanh sự đề kháng của KSTSR đối với thuốc. TS George Ki-Zerbo, Giám đốc Chương trình phòng chống sốt rét của WHO tại châu Phi cho biết, các hướng dẫn này sẽ giúp các quốc gia lựa chọn và nhập khẩu các loại thuốc có chất lượng tốt và cũng giảm được tỷ lệ chết ở bệnh nhân mắc bệnh này thông qua việc cải thiện cách chẩn đoán và điều trị.
Một nửa thế giới hiện đang có nguy cơ mắc sốt rét. Mỗi năm gần 250 triệu trường hợp mắc sốt rét, làm chết 680.000 người, gần 85% các ca tử vong là trẻ em và chủ yếu xảy ra tại Châu Phi.
ThS. Huỳnh Hồng Quang
(Sức khỏe và đời sống - Số - ngày 6/5/2010).
Bài viết: Thông tin mới về phòng chống bệnh Sốt rét trên thế giới
Cần phải có tất cả thông tin.
THIẾT KẾ BỞI LAMSOFTWARE.NET
.jpg)
