VITAMIN (Vit) K sở dĩ có tên như vậy là do lần đầu tiên được một nhà khoa học người Đức phân lập như một Vit có khả năng làm đông máu "KOAGULATION". Một điều không may là chính vai trò quan trọng của Vit K đã dẫn đến ý nghĩ sai lầm rằng Vit này không thể làm gì khác.
Tuy nhiên, vài thập kỷ gần đây đã chứng kiến một bước đột phá mới trong hiểu biết của chúng ta về Vit K. Vit K rất hấp dẫn, nó có tên là vit chống lão hoá chủ yếu. Thậm chí nó còn mạnh hơn cả Vit E. Nó có thể dự phòng cả bệnh tim mạch và loãng xương. Vit K có thể là tương lai điều trị một số loại ung thư. Như vậy, chúng ta chỉ mới bắt đầu cuộc hành trình khám phá tác dụng sinh hoá của Vit K.
Tác dụng phòng chống ung thư của Vit K
Vào năm 1993, có phát hiện rằng protein phụ thuộc vào Vit K, tìm thấy trong hệ thần kinh, tim, phổi, dạ dày, thận, sụn, khớp. Tại đó, nó đóng vai trò là yếu tố điều hoà sinh trưởng tế bào và hoạt động tín hiệu. Hiện nay, Vit K được coi là có tác dụng chống ung thư, dùng được trong nhiều thể ung thư như: ung thư gan, đại tràng, dạ dày, ung thư máu, phổi và vú. Vit K có thể làm tăng hiệu quả của hoá trị liệu ung thư. Hiện nay, cũng có thể dùng Vit K2, thậm chí với liều 75mg/ngày. Theo Lamson DW (Bastyr University of Washington) (2003) cả 2 Vit K1 và K2 tác động lên mức độ tyrosin kinase và phosphatase, có thể dẫn đến dừng chu kỳ tế bào và chết tế bào. Do vậy, nó có khả năng chống ung thư. Dùng Vit K làm chậm sự phát tán của tế bào ung thư gan, 59% bệnh nhân điều trị bằng Vit K vẫn còn sống đến 2 năm sau khi dùng Vit K, trong khi đó tỷ lệ này chỉ là 29% ở nhóm chứng.
Vit K và đường máu
Tuyến tuỵ là nơi có lượng Vit K đứng thứ hai trong cơ thể. Điều đó gợi ý rằng Vit K có thể đóng vai trò nào đó trong kiểm soát đường máu. Các nhà nghiên cứu Nhật Bản đã đánh giá hiệu quả của Vit K lên đường máu và insulin. Trong một nghiên cứu trên chuột, sự thiếu hụt Vit K cản trở sự thanh thải của glucose, làm quá mức bài tiết insulin, rất giống như trong đái tháo đường.
Cách dùng Vit K
Chế độ ăn uống hiện đại của chúng ta thiếu rau xanh, cải và rau chân vịt đặt trẻ em và người lớn vào tình thế nguy cơ thiếu Vit K. Do vậy, có thể cần phải bổ sung Vit K nếu như bạn không thể ăn được tốt. Một câu hỏi đặt ra là nên dùng bao nhiêu Vit K là đủ? Điều đó còn phụ thuộc vào chế độ dinh dưỡng, tuổi tác và các yếu tố stress của môi trường. Vit K không độc ở liều cao và không giống như các Vit tan trong mỡ khác, nó không tích luỹ trong cơ thể. Số lượng lớn của Vit K không gây tăng đông máu. Protein đông máu chỉ có một số vị trí dành cho Vit K khi các vị trí này đã đầy thì Vit K không còn có thể ảnh hưởng đến các protein đông máu. Và cũng ít người chú ý đến một người cần bao nhiêu Vit K để duy trì xương khoẻ mạnh và động mạch thông thoáng. Liều dùng khuyến cáo hàng ngày là 85µg chỉ dựa trên lượng Vit K cần thiết để duy trì các yếu tố đông máu. Tuy nhiên dựa trên các nghiên cứu đã có thì số lượng này quá ít so với xương và động mạch. Còn nếu cần Vit K đủ cho hoạt động của não thì còn cần nhiều hơn nữa đối với tác dụng chống lão hoá. Tốt nhất là có chế độ ăn uống hài hoà, chứa nhiều loại thực phẩm khác nhau. Vit K có nhiều trong cải bắp, súp lơ, rau chân vịt, các rau lá xanh, ngũ cốc, đậu nành, đậu xanh, đậu Hà Lan, cà rốt, măng tây, mù tạc xanh. Đối với chỉ định điều trị các bệnh khác thì dùng liều cao hơn. Ví dụ Vit K với liều 45µg đã được dùng trong các nghiên cứu loãng xương nhưng không thấy tác dụng phụ nào cả. Vit K đã được phê chuẩn ở Nhật Bản để điều trị loãng xương từ năm 1995. Người ta đã thử liều cao gấp hàng nghìn lần so với nhu cầu hàng ngày mà vẫn an toàn. Liều dùng phụ thuộc vào chế độ ăn cụ thể của từng người, tuổi, thuốc đang dùng và stress của môi trường, nhìn chung liều khuyến cáo là 10mg/ngày.
TS.BS NGUYỄN VĨNH NGỌC
(Sức Khoẻ & Đời sống - Số 602, Tháng 07/2010)
Bài viết: Vitamin K - Từ đông máu đến phòng chống ung thư và đái tháo đường
Cần phải có tất cả thông tin.
THIẾT KẾ BỞI LAMSOFTWARE.NET
.jpg)
